Hiện nay nhiều người bệnh mắc các bệnh liên quan đến rối loạn tự miễn dịch như viêm khớp dạng thấp, viêm cột sống dính khớp,... dẫn đến tính trạng loãng xương. Vì vậy, hãy cùng Khỏe Xương Khớp tìm hiểu về mối liên quan giữa rối loạn tự miễn dịch và loãng xương nhé.
1. Rối loạn tự miễn dịch và loãng xương
Tình trạng loãng xương độ 2 có thể do nhiều nguyên nhân thứ phát gây ra, trong đó người bệnh cần biết đến những nguyên nhân do các bệnh rối loạn miễn dịch gây ra.
1.1. Viêm khớp dạng thấp
Bệnh viêm khớp dạng thấp là tình trạng bệnh viêm mãn tính liên quan đến ăn mòn khớp rìa, giảm xương quanh khớp và loãng xương toàn thân.
Người bệnh viêm khớp dạng thấp có nguy cơ gãy xương hông và cột sống tăng gấp 2 - 3 lần. Tình trạng của bệnh được người bệnh biết trước, đồng thời việc sử dụng liên tục glucocorticoid có thể tăng tình trạng giảm mật độ xương và nguy cơ gãy xương.
Một số cytokine có liên quan đến tình trạng viêm khớp dạng thấp như IL-1, IL-6, TNF-α có thể thúc đẩy hoạt động của tế bào hủy xương.
Tỷ lệ RANKL/OPG (chất ức chế yếu tố hạt nhân kappa-B/osteoprotegerin) tăng, các dấu hiệu chu chuyển xương tăng và tốc độ máu lắng là những yếu tố dự báo tình trạng mất xương nhanh chóng và dai dẳng và ăn mòn khớp ở bệnh nhân viêm khớp dạng thấp.
1.2. Lupus ban đỏ hệ thống (SLE)
Mật độ xương thấp xảy ra ở 50% bệnh nhân nữ mắc lupus ban đỏ hệ thống trong độ tuổi tiền mãn kinh. Nguy cơ gãy xương tăng 10 - 12% được báo cáo ở bệnh nhân lupus ban đỏ hệ thống.
Chủng tộc, lượng glucocorticoid, tiếp xúc tích lũy với corticosteroid và sử dụng thuốc chống đông máu như heparin là những yếu tố dự báo giảm mật độ xương và loãng xương.
Các yếu tố khác như thuốc ức chế miễn dịch, hạn chế hoạt động thể chất và thiếu vitamin D góp phần làm giảm khối lượng xương.
Các cytokine viêm gây ra tế bào xương như IL-6, thụ thể IL-6 hòa tan, IL-1 và TNF-α tăng cao trong SLE và góp phần làm mất xương.
Ngoài ra, tỷ lệ thiếu hụt vitamin D cao hơn ở bệnh nhân lupus ban đỏ hệ thống, có thể do bệnh nhân tránh tiếp xúc với ánh nắng mặt trời. . Bổ sung canxi và vitamin D nên được khuyến khích.
1.3. Viêm cột sống dính khớp
Viêm cột sống dính khớp (AS) là một nguyên nhân tương đối phổ biến của bệnh viêm khớp mãn tính chủ yếu ảnh hưởng đến nam giới.
Loãng xương được thấy lên đến 25% và giảm xương lên đến 50%, ở những bệnh nhân mắc viêm cột sống dính khớp với tỷ lệ gãy xương đốt sống và không phải đốt sống cao hơn.
Căn nguyên của loãng xương ở bệnh nhân viêm cột sống dính khớp là đa yếu tố với tình trạng viêm hệ thống qua trung gian TNF-α là yếu tố căn nguyên quan trọng nhất.
Cả cảm ứng RANKL có thể bằng TNF-α và giảm tín hiệu Wnt đều có liên quan đến quá trình tiêu xương qua trung gian hủy cốt bào và rối loạn hình thành xương trong viêm cột sống dính khớp.
1.4. Đa xơ cứng
Đa xơ cứng là một tình trạng thần kinh khử men mãn tính thường liên quan đến khuyết tật đáng kể và hạn chế chức năng thể chất. Loãng xương xảy ra thường xuyên ở bệnh nhân nam và nữ mắc bệnh đa xơ cứng.
Các yếu tố góp phần gây ra mật độ xương thấp trong dân số này bao gồm:
- Thiếu vitamin D
- Sử dụng liệu pháp glucocorticoid
- Giới tính nữ
Mức độ suy giảm chức năng, tuổi cao và thời gian mắc bệnh cũng góp phần đáng kể vào chỉ số mật độ xương thấp ở những bệnh nhân này.
Các nghiên cứu so sánh mật độ xương giữa bệnh nhân lưu động bị đa xơ cứng và đối tượng kiểm soát khỏe mạnh không cho thấy sự khác biệt đáng kể về mật độ xương.
Tuy nhiên, mức độ khuyết tật ở bệnh nhân đa xơ cứng, được đo bằng Điểm Tình trạng Khuyết tật Mở rộng, tương quan chặt chẽ với mật độ xương ở cột sống thắt lưng và cổ xương đùi.
Tin liên quan
2. Lời khuyên của chuyên gia
Người bệnh loãng xương thường do nguyên nhân cơ bản của bệnh và cần được đánh giá về sự hiện diện của chúng. Việc điều chỉnh các yếu tố góp phần làm tình trạng mất xương giảm và giảm tình trạng loãng xương, gãy xương.
Đối với tình trạng viêm khớp dạng thấp, các kháng thể kháng TNF, được sử dụng trong điều trị quá trình viêm ở viêm khớp dạng thấp làm giảm sự mất xương hệ thống.
Ngoài ra, tăng nồng độ trong huyết thanh của các chất đối kháng Wnt, Dkk-1 và sclerostin cũng góp phần làm giảm sự hình thành xương dẫn đến mất xương; Thuốc ức chế IL-6 đảo ngược những thay đổi này.
Bisphosphonates được sử dụng trong điều trị loãng xương liên quan đến viêm khớp dạng thấp.
Trong một phân tích tổng hợp đánh giá việc sử dụng bisphosphonates trên mật độ xương và phòng ngừa gãy xương đốt sống và không đốt sống, đã quan sát thấy sự giảm đáng kể gãy xương đốt sống do sự cố sau 18 tháng sử dụng bisphosphonate khi được sử dụng để phòng ngừa và sau 36 tháng khi được sử dụng để điều trị có bảo tồn của mật độ xương.
Đối với tình trạng lupus ban đỏ hệ thống, bisphosphonat cần được sử dụng thận trọng ở phụ nữ trong độ tuổi sinh đẻ.
Đối với tình trạng bệnh viêm cột sống dính khớp, các chất ức chế TNF-α làm tăng mật độ xương của đốt sống và hông trong tình trạng này.
Mặc dù tình trạng loãng xương có thể do các bệnh rối loạn tự miễn dịch nhưng tỷ lệ gây ra loãng xương thứ phát là tương đối thấp, đặc biệt là ở phụ nữ sau mãn kinh.
Trên đây là những thông tin về mối quan hệ giữa tình trạng rối loạn tự miễn và loãng xương. Hy vọng những thông tin này hữu ích đối với bạn. Nếu bạn đang gặp tình trạng loãng xương, hãy liên hệ theo hotline dưới đây để được tư vấn.
