Loãng xương là tình trạng bệnh mà nhiều người không thể nhận biết rõ nếu chưa xuất hiện tình trạng gãy xương. Hiểu rõ nguyên nhân gây bệnh khiến người bệnh có thể cảnh giác hơn về tình trạng bệnh. Bệnh rối loạn tiêu hóa gây loãng xương là một trong những nguyên nhân gây bệnh loãng xương thường gặp. Cùng Khỏe Xương Khớp tìm hiểu rõ về nguyên nhân này.
1. Nguyên nhân bệnh rối loạn tiêu hóa gây loãng xương
Loãng xường độ 2 có thể xuất hiện khi người bệnh mắc các bệnh lý nền liên quan đến rối loạn tiêu hóa. Các bệnh rối loạn tiêu hóa liên quan đến tình trạng loãnh xương bao gồm bệnh celiac, bệnh viêm ruột, rối loạn ăn uống, phẫu thuật cắt bỏ dạ dày, bệnh huyết sắc tố và các bệnh gan mãn tính.
1.1. Bệnh Celiac (bệnh không dung nạp Gluten)
Bệnh Celiac có liên quan đến mất xương và tăng nguy cơ gãy xương. Khoảng một phần ba số bệnh nhân mắc bệnh celiac bị loãng xương, trong đó nam giới bị ảnh hưởng nghiêm trọng hơn phụ nữ.
Ở trẻ em, bệnh celiac có liên quan đến chậm phát triển xương và dậy thì do thiếu dinh dưỡng và kém hấp thu.
Cả bệnh nhân có triệu chứng và không có triệu chứng mắc bệnh celiac đều có chỉ số mật độ xương thấp và tình trạng nhạy cảm với huyết thanh kháng thể IgA (TTGA) của mô có liên quan đến chứng loãng xương và tăng nguy cơ gãy xương hông.
Giảm hấp thu canxi, hậu quả là cường cận giáp thứ phát và sự gia tăng mức độ các cytokine gây viêm, bao gồm TNF-α, IL-1 và IL-6, có thể là nguyên nhân làm tăng quá trình tiêu xương. Hấp thu kém các vi chất dinh dưỡng có thể góp phần làm thay đổi chuyển hóa xương.
1.2. Bệnh viêm loét đại tràng
Bệnh viêm loét đại tràng (IBD) bao gồm bệnh Crohn (rối loạn tiêu hóa) và viêm loét đại tràng và chúng đều liên quan đến loãng xương. Tỷ lệ loãng xương khác nhau và có liên quan đến mức độ nghiêm trọng của bệnh viêm loét đại tràng và các tình trạng bệnh kèm theo liên quan.
Loãng xương có thể xuất hiện ở hơn một phần ba số bệnh nhân bị viêm loét đại tràng đã hình thành và có liên quan đến việc gia tăng tần suất gãy xương đốt sống và xương hông. Trẻ em bị viêm loét đại tràng có thể không đạt khối lượng xương tối đa.
Các cơ chế gây mất xương trong bệnh viêm loét đại tràng bao gồm:
- Tình trạng bệnh viêm liên quan
- Tác dụng phụ của việc điều trị, chẳng hạn như sử dụng glucocorticoid, thiếu hụt dinh dưỡng.
Những yếu tố này dẫn đến chỉ số khối lượng cơ thể thấp và góp phần gây suy sinh dục. Mức độ nghiêm trọng của bệnh tương quan với nguy cơ gãy xương ngay cả sau khi điều chỉnh sử dụng corticosteroid. Nguy cơ gãy xương ở bệnh Crohn cao hơn so với bệnh viêm loét đại tràng.
Mức độ nghiêm trọng của bệnh tương quan với nguy cơ gãy xương ngay cả sau khi điều chỉnh sử dụng corticosteroid. Nguy cơ gãy xương ở bệnh Crohn cao hơn so với bệnh viêm loét đại tràng.
Ngoài ra, cơ chế gây loãng xương liên quan đến nồng độ huyết thanh của các cytokine tiền viêm TNF-α, IL-1β, IL-6 và IL-17 được tăng lên trong viêm loét đại tràng.
Các cytokine này tăng cường tạo cốt bào và tiêu xương và làm bất hoạt thụ thể TNF type 1 (TNFr1) làm giảm tác dụng của TNF-α trên quá trình tạo xương trong nuôi cấy đại thực bào tủy xương, cho thấy rằng tăng sản xuất TNF góp phần làm mất xương ở bệnh nhân IBD.
Thiếu vitamin D thường gặp ở những bệnh nhân mắc bệnh Crohn, đặc biệt là ở những bệnh nhân có tiền sử cắt hồi tràng. Tiêu thụ và hấp thụ canxi thấp hơn, cũng như thiếu hụt dinh dưỡng vitamin K, có thể góp phần vào việc mất xương.
1.3. Phẫu thuật cắt bỏ dạ dày
Loãng xương và nhuyễn xương do quá trình thoái hóa là những biến chứng lâu dài của cắt dạ dày. Các kỹ thuật phẫu thuật dẫn đến kém hấp thu dẫn đến suy dinh dưỡng, thiếu canxi và vitamin D với hậu quả là cường cận giáp thứ phát, tất cả đều góp phần làm mất xương.
Mặc dù tỷ lệ loãng xương và gãy đốt sống cao hơn ở những bệnh nhân sau phẫu thuật bắc cầu dạ dày, nguy cơ chính xác đối với loãng xương và gãy xương chưa rõ nguyên nhân.
Bệnh nhân trải qua nhiều cuộc phẫu thuật viêm loét đại tràng có mật độ xương thấp. Trong khi đó hạn chế về kỹ thuật của xét nghiệm đo hấp thụ tia X năng lượng kép ở những người bệnh nhân này. Do đó rất khó xác định tác động của cuộc phẫu thuật đối với người bệnh có mật độ xương thấp.
1.4. Rối loạn ăn uống (Chứng biếng ăn)
Chứng biếng ăn có liên quan đến mức độ giảm cân, từ đó khiến suy giảm chức năng sinh dục với vô kinh, mật độ xương thấp và tăng nguy cơ gãy xương.
Tất cả các phần của xương bị ảnh hưởng và quá trình tích lũy xương trong quá trình tăng trưởng diễn ra chậm và khối lượng đỉnh xương thấp.
Các dấu hiệu huyết thanh của quá trình tạo xương bị ngăn chặn và các dấu hiệu của quá trình tiêu xương tăng lên cho thấy rằng quá trình tạo xương không liên quan đến quá trình tiêu xương.
1.5. Bệnh huyết sắc tố và bệnh gan mạn tính
Hemochromatosis là một rối loạn di truyền tương đối phổ biến, dẫn đến ứ sắt và lắng đọng sắt trong một số mô bao gồm gan, tuyến tụy và tuyến yên. Loãng xương có thể phổ biến ở một phần tư đến một phần ba số bệnh nhân mắc bệnh huyết sắc tố.
Một số yếu tố góp phần gây loãng xương ở bệnh nhân mắc bệnh huyết sắc tố bao gồm suy sinh dục thứ phát, suy gan và thiếu vitamin D. Sắt cũng có tác dụng độc hại trực tiếp đến khung xương, dẫn đến tăng tiêu xương và giảm hình thành xương.
Rối loạn chuyển hóa của xương có liên quan đến các bệnh gan mãn tính, đặc biệt là những bệnh bị ảnh hưởng bởi ứ mật, chẳng hạn như xơ gan mật nguyên phát và viêm đường mật xơ cứng nguyên phát.
Các cơ chế gây loãng xương trong bệnh gan mãn tính rất phức tạp và bao gồm:
- Suy dinh dưỡng
- Sử dụng glucocorticoid
- Thiếu vitamin D
- Suy sinh dục
- Các biến chứng sau khi ghép gan.
Bệnh nhân bị bệnh gan giai đoạn cuối có nguy cơ mất xương đáng kể và 40 đến 60% bị BMD trong phạm vi loãng xương hoặc loãng xương và gần 25% bị gãy xương cột sống hoặc xương sườn dễ gãy.
Tỷ lệ loãng xương/loãng xương ở bệnh nhân xơ gan mật nguyên phát là 20 đến 40% tùy thuộc vào giai đoạn của bệnh; và khoảng 10 đến 20% bệnh nhân này có biểu hiện gãy xương dễ gãy.
Viêm gan C là một dạng viêm gan phổ biến, và 5 đến 20% bệnh nhân sẽ tiến triển thành xơ gan. Tuy nhiên, ngay cả khi không bị xơ gan, bệnh nhân bị nhiễm viêm gan C mãn tính cũng có biểu hiện loãng xương hoặc thậm chí loãng xương bởi mật độ xương thấp.
Ngoài ra, nhiễm viêm gan C có thể góp phần vào nguy cơ gãy xương ở những bệnh nhân nhiễm vi rút suy giảm miễn dịch ở người (HIV).
2. Cách điều trị bệnh loãng xương do rối loạn tiêu hóa
Đối với những nguyên nhân bệnh lý liên quan đến rối loạn tiêu hóa, cách điều trị như sau:
Bệnh Celiac
Người bệnh cần thực hiện chế độ tập luyện và tuân thủ chế độ ăn không có gluten giúp cải thiện mật độ xương ở trẻ em và người lớn. Hoặc người bệnh có thể bổ sung canxi và vitamin D để cải thiện tình trạng xương khớp.
Đối với bệnh viêm loét đại tràng
Điều trị người bệnh loãng xương có bệnh lý nền bị viêm loét đại tràng bằng infliximab kháng thể kháng TNF-α giúp cải thiện mật độ xương đốt sống.
Người bệnh nên cung cấp đầy đủ lượng canxi và vitamin D. Ngoài ra, người bệnh nên duy trì liều glucocorticoid thấp nhất cần thiết để tình trạng bệnh thuyên giảm.
Đối với người bệnh có tiền sử phẫu thuật cắt bỏ dạ dày nên bổ sung vitamin D.
Đối với người bệnh loãng xương do rối loạn ăn uống
Chiến lược tốt nhất để cải thiện sức khỏe của xương là lấy lại cân nặng và chức năng buồng trứng. Kết hợp estrogen-progesterone đường uống không có hiệu quả làm tăng mật độ xương ở người lớn hoặc thanh thiếu niên mắc chứng chán ăn.
Tuy nhiên, thay thế estrogen sinh lý dưới dạng estradiol qua da bằng progesterone theo chu kỳ làm tăng tỷ lệ tích lũy xương ở thanh thiếu niên mắc chứng chán ăn.
Risedronate cũng làm tăng mật độ xương đốt sống và hông. Bisphosphonate nên được sử dụng hết sức thận trọng ở phụ nữ trong độ tuổi sinh sản.
Đối với người bệnh huyết sắc tố và bệnh gan mạn tính gây bệnh loãng xương
Phương hướng điều trị bằng cách giảm các yếu tố nguy cơ và có thể can thiệp chống gãy xương, mặc dù hiệu quả của can thiệp điều trị trong bệnh gan mãn tính còn hạn chế.
Trên đây là những thông tin về bệnh loãng xương do rối loạn tiêu hóa mà người bệnh có thể tham khảo. Nếu bạn đang gặp tình trạng loãng xương, hãy liên hệ theo hotline dưới đây để được tư vấn MIỄN PHÍ.
Tin liên quan
