Hyaluronic acid được biết đến là một hoạt chất quan trọng đối với bệnh xương khớp. Tuy nhiên, không phải ai cũng hiểu rõ về acid này. Bài viết dưới đây sẽ giúp bạn hiểu rõ hơn về Hyaluronic acid nhé.
1. Hyaluronic acid là gì?
Hyaluronic acid tồn tại dưới dạng acid và một dạng khác là muối natri hay còn gọi là natri hyaluronic. Hai dạng này có thể được sử dụng thay thế cho nhau. Ngoài ra, nó còn được gọi là glycosaminoglycan, healon, hyaluronan, hylan, hylira.
Nó là một phần tử đường lớn và có khối lượng phân tử nằm trong khoảng 600.000 den 1.000.0000 đơn vị Dalton, lớn hơn rất nhiều phân tử đường thông thường (340 Dalton).
Nhờ cấu trúc này giúp nó có khả năng giữ nước vượt trội, 1 gam chất này có thể giữ tới 6 lít nước.
2. Hyaluronic acid là thuốc gì?
Hyaluronic acid là một chất tự nhiên có sẵn trong cơ thể con người. Nó được tìm thấy ở nồng độ cao nhất trong nhãn cầu và khớp.
Acid hyaluronic được sử dụng làm thuốc được chiết xuất từ mào gà trống hoặc các loại vi khuẩn trong phòng thí nghiệm, cụ thể:
Lên men vi khuẩn:
Lên men vi khuẩn Streptococcus nhóm C là phương pháp phổ biến nhất để sản xuất acid hyaluronic trên quy mô thương mại.
Trong quá trình lên men, vi khuẩn trải qua các phương pháp điều trị cụ thể để tăng sản xuất acid hyaluronic. Sau đó, hyaluronic acid gel được chiết xuất từ dịch lên men của các vi khuẩn này.
Mào gà trống:
Mô động vật được sử dụng phổ biến nhất để chiết xuất hyaluronic là mào gà trống hoặc gà tây đực trưởng trưởng thành.
Acid hyaluronic từ các mô này cần được tinh chế rộng rãi để phù hợp cho việc sử dụng cho con người.
Chiết xuất mô mào gà được trải qua các cấp độ xử lý khác nhau bao gồm lọc, làm khô và dưỡng để thu được acid hyaluronic.
Trong hai phương pháp này, hyaluronic thường được chiết xuất từ quá trình lên men vi khuẩn hơn là từ mào gà trống. Dịch chiết vi khuẩn tạo ra năng suất cao hơn, chất lượng tốt hơn và có nguy cơ ô nhiễm thấp hơn.
3. Dạng dùng
Hyaluronic acid được sản xuất dưới các dạng bào chế sau:
- Dạng viên uống
- Dạng gel
- Dạng viên nang
- Dạng hỗn hợp lỏng
- Serum
4. Cơ chế tác dụng
Hyaluronic acid hoạt động bằng cách hoạt động như một lớp đệm và chất bôi trơn trong khớp cũng như trong các mô khác.
Trong khớp, tác dụng của hyaluronic acid tự nhiên, bao gồm:
- Bôi trơn: Acid hyaluronic liên kết với nước và tạo ra một chất có độ sệt như thạch. Chất nhớt này cung cấp chất bôi trơn và hoạt động như một “bộ giảm xóc” trong khớp.
- Tăng trưởng sụn và xương bằng cách thúc đẩy sự phát triển của các tế bào và mô mới.
- Giảm viêm: Acid này đóng vai trò quan trọng trong việc giảm viêm và đau khớp do chấn thương hoặc thoái hóa mô.
Trong khớp và các phần còn lại của cơ thể, acid này cũng hoạt động như một chất giữ ẩm, giữ cho các mô ngậm nước. Cơ thể của một người nặng khoảng 70kg chứ khoảng 0,5 kg acid hyaluronic.
5. Chỉ định của hyaluronic acid
Acid hyaluronic được sử dụng cho các loại điều trị khác nhau, chẳng hạn như cho khớp, da và mắt. Cụ thể như sau:
5.1. Bệnh xương khớp
Tiêm acid hyaluronic được sử dụng để điều trị đau đầu gối do viêm xương khớp ở những người bệnh đã được điều trị bằng thuốc giảm đau (ví dụ: paracetamol) và các phương pháp điều trị khác không có hiệu quả.
Nó có thể làm giảm đau hoặc giảm viêm do sụn và xương ở các khớp bị mòn.
Gel được tiêm vào các khớp giúp khôi phục khả năng bôi trơn và tăng cường sự phát triển của mô sụn và xương mới ở các khớp như thoái hóa khớp gối, khớp vai, mắt cá chân, khớp háng và ngón tay cái.
Tình trạng cứng khớp vai xung được cải thiện nhờ thuốc tiêm này. Nghiên cứu cho thấy sự giảm độ cứng có thể là do các tác dụng của acid hyaluronic trong việc giảm viêm và sưng ở màng hoạt dịch.
Nó giúp kiểm soát tình trạng viêm khớp và viêm màng hoạt dịch ở khớp chân và mắt cá chân do viêm khớp dạng thấp gây ra.
Bên cạnh đó, tình trạng thoái hóa mãn tính của gân epicondyle bên gây ra khuỷu tay quần vợt có thể được điều trị bằng cách tiêm hyaluronic acid vào khớp khuỷu tay.
5.2. Chữa lành vết thương trên da
Một số người sử dụng acid hyaluronic để tăng cường sức khỏe làn da và chống lại các dấu hiệu lão hóa. Nó cũng giúp vết thương mau lành.
Trong một nghiên cứu trên động vật năm 2019, các nhà nghiên cứu đã bôi một loại gel phân hủy sinh học có chứa acid hyaluronic và poloxamer lên vết thương trên da.
Kết quả cho thấy, gel thúc đẩy quá trình chữa lành vết thương bằng cách ngăn ngừa nhiễm trùng do vi khuẩn và giữ ẩm cho vết thương.
5.3. Da lão hóa
Da chứa khoảng một nửa lượng acid hyaluronic trong cơ thể. Các acid này liên kết với các phân tử nước giúp giữ nước và làm mềm da.
Mức độ acid này trong da giảm đi đáng kể khi con người già đi, có thể dẫn đến mất nước và xuất hiện nếp nhăn.
Tác dụng chống lão hóa của các sản phẩm hyaluronic acid có thể khác nhau ở mỗi người, tùy thuộc vào các yếu tố khác ảnh hưởng đến da, chẳng hạn như di truyền, chế độ dinh dưỡng, hút thuốc, uống rượu, do ô nhiễm và tiếp xúc với ánh nắng.
6. Liều dùng của hyaluronic acid
Liều dùng của hyaluronic acid có thể khác nhau đối với những người bệnh khác nhau. Nó có thể phụ thuộc vào độ tuổi, tình trạng sức khỏe và một số vấn đề liên quan khác.
Dưới đây là các liều sử dụng đã được nghiên cứu trong các nghiên cứu khoa học mà bạn có thể tham khảo:
Dùng theo đường uống:
- Đối với viêm xương khớp: Sử dụng liều 80mg hàng ngày trong 3 tháng.
- Đối với da lão hóa: Sử dụng hàng ngày trong 90 ngày.
Dùng trên da:
- Đối với tình trạng khô mắt: Sử dụng thuốc nhỏ mắt chứa 0,1% đến 0,3% acid hyaluronic 3 - 8 lần mỗi ngày.
- Đối với sưng (viêm) và lở loét bên trong miệng (viêm niêm mạc miệng): Có thể sử dụng bằng cách trộn nước với acid hyaluronic và sử dụng như một loại nước súc miệng.
Dùng theo đường tiêm:
- Đối với viêm xương khớp: Tiêm vào khớp 20mg mỗi tuần một lần (cách nhau một tuần).
- Đối với da lão hóa: Sử dụng thuốc tiêm bằng cách tiêm vào các nếp nhăn trên da.
Tốt nhất trước khi sử sản phẩm này bạn nên tham khảo ý kiến của bác sĩ để tránh xảy ra các tác dụng không muốn dưới đây.
7. Tác dụng không mong muốn của thuốc Hyaluronic acid
Nói chung, các sản phẩm bổ sung acid hyaluronic, sản phẩm bôi ngoài da và thuốc tiêm có vẻ an toàn khi mọi người tuân theo hướng dẫn về cách sử dụng chúng.
Tuy nhiên, đối với thuốc tiêm, do thuốc được tiêm trực tiếp vào khớp do đó những người được tiêm acid hyaluronic có thể gặp các tác dụng phụ như sau:
- Đau tại vị trí tiêm.
- Khớp bị tiêm trở nên ì, không tự sản sinh acid hyaluronic.
- Sưng, ngứa, đỏ, bầm tím.
- Xuất hiện tình trạng tràn dịch khớp như tràn dịch khớp gối.
- Dị ứng ở những người có tiền sử phản ứng dị ứng nghiêm trọng như sốc phản vệ.
Thậm chí, trong một số trường hợp nặng có thể xuất hiện các tình trạng như sốt, chóng mặt, ngất xỉu, tức ngực, khó thở và/hoặc thở khò khè,...
8. Chống chỉ định
Một số trường hợp sau đây không nên hoặc hạn chế sử dụng hyaluronic:
- Phụ nữ mang thai và cho con bú
- Người bị ung thư hoặc có tiền sử ung thư
- Người bệnh đang dùng thuốc đặc trị khác.
9. Tương tác thuốc
Hiện nay, chưa có nghiên cứu nào về hyaluronic tương tác với thuốc hay thực phẩm nào. Tuy nhiên, nếu bạn đang sử dụng bất kỳ thuốc nào, hãy tham khảo ý kiến của bác sĩ chuyên khoa trước khi sử dụng nó.
10. Thận trọng
Trong 48 giờ đầu tiên sau khi sử dụng hyaluronic, tránh các hoạt động gắng sức hoặc các hoạt động kéo dài (hơn 1 giờ) vì nó có thể tạo trọng lượng lên vị trí tiêm, chẳng hạn như chạy bộ, nâng vật nặng, chơi quần vợt,...
Không làm căng khớp của bạn sau hai ngày sau khi sử dụng thuốc.
Không sử dụng hyaluronic với chất khử trùng có chứa muối amoni bậc 4 (ví dụ: benzalkonium chloride). Điều này có thể ngăn cản hoạt động của acid hyaluronic.
11. Thuốc hyaluronic acid giá bao nhiêu?
Hiện nay, trên thị trường Việt Nam có dung dịch tiêm trong khớp chứa hyaluronic của Ý với thông tin như sau:
- Tên thuốc: Hyalgan
- Hoạt chất: Muối natri của acid hyaluronic
- Hàm lượng: 20mg/2mL
- Quy cách đóng gói: Hộp 1 ống tiêm bơm đầy sẵn 2mL
- Giá: Tùy theo đơn vị mà thuốc có giá khác nhau, ví dụ: tại Công ty cổ phần Dược phẩm Thiết bị y tế Hà Nội thuốc có giá 1.045.000 VNĐ; tại Công ty TNHH một thành viên Vimedimex Bình Dương thuốc có giá 1.056.330 VNĐ; tại Công ty cổ phần Y Dược Vimedimex thuốc có giá 960.300 VNĐ.
12. Mọi người thường hỏi về hyaluronic acid
Dưới đây là một số câu hỏi mà nhiều người thắc mắc khi sử dụng hyaluronic acid:
Tiêm hyaluronic acid mất bao lâu để có tác dụng?
Tác dụng giảm đau thường không xuất hiện ngay lập tức mà bắt đầu vào khoảng tuần thứ tư sau khi tiêm lần đầu. Thời gian tiêm có thể thay đổi từ 2 tháng đến 6 tháng. Khoảng thời gian hiệu quả nhất thường là từ tuần thứ 5 đến tuần thứ 13.
Hyaluronic acid có ảnh hưởng đến gan không?
Nồng độ hyaluronic acid trong huyết thanh tăng cao trong các trường hợp mắc bệnh về gan. Ngoài ra, nồng độ hyaluronic acid tăng lên liên tục với mức độ nghiêm trọng của tổn thương ga.
Uống hyaluronic acid và collagen cùng nhau được không?
Hyaluronic acid tăng cường khả năng sản xuất và tổng hợp hay sử dụng collagen của cơ thể. Bằng cách bổ sung collagen và hyaluronic acid sẽ làm tăng hiệu quả của cả hai.
Hyaluronic acid có phải là thuốc không?
Theo Cơ quan Quản lý Thực phẩm và Dược phẩm Hoa Kỳ (FDA) chấp thuận việc sử dụng thuốc hyaluronic acid để điều trị viêm xương khớp, đặc biệt khớp đầu gối, một số loại chất làm đầy da và trong một số ca phẫu thuật mắt.
Thực phẩm nào chứa hyaluronic acid?
Nếu bạn muốn tăng lượng acid hyaluronic trong cơ thể, bạn có thể bắt đầu bằng cách thêm các nhóm thực phẩm chứa chất này vào chế độ ăn uống của mình, chẳng hạn như:
- Đậu nành: Người ta cho rằng sự gia tăng estrogen có thể giúp cơ thể sản xuất HA.
- Trái cây có múi: Các loại trái cây họ cam quýt như cam, chanh và bưởi không chỉ chứa một lượng lớn vitamin C giúp tăng cường miễn dịch mà còn chứa naringenin, giúp ức chế sự phân hủy HA trong cơ thể.
- Rau củ: Các loại rau như khoai tây, khoai lang, củ đậu, củ sen và các loại củ khác rất tốt để sản xuất axit hyaluronic trong cơ thể. Vì chúng chủ yếu là carbohydrate nên chúng là lựa chọn thay thế tốt cho các loại thực phẩm chủ yếu như bánh mì và gạo.
- Các loại rau lá xanh: Bạn nên ăn các loại rau lá xanh mỗi ngày, như cải xoăn, rau diếp, rau cải thìa, cải ngọt và rau bina. Những thực phẩm giàu vitamin này có chứa magie, giúp sản xuất axit hyaluronic trong cơ thể.
- Nước hầm xương: Ăn nước hầm xương là cách tốt nhất của bạn khi nói đến axit hyaluronic. Xương được ninh với nước trong khoảng 24 giờ, nõ sẽ lọc tất cả các chất dinh dưỡng bao gồm cả hyaluronic acid.
Ngoài ra, khi sử dụng thuốc, bạn cần lưu ý những điều sau đây:
- Bảo quản thuốc ở nhiệt độ phòng, khô ráo và thoáng mát. Tránh ánh nắng trực tiếp chiều vào thuốc.
- Để thuốc xa tầm tay của trẻ và vật nuôi.
- Kết hợp chế độ ăn uống cùng chế độ tập luyện hợp lý và chế độ sinh hoạt khoa học để đạt hiệu quả điều trị tốt nhất.
Hầu hết mọi người đều có thể sử dụng chất bổ sung hyaluronic một cách an toàn và mang lại nhiều lợi ích sức khỏe, đặc biệt là những bệnh liên quan đến xương khớp và da.
Nếu bạn có băn khoăn hay thắc mắc gì về bệnh viêm xương khớp, hãy liên hệ ngay theo hotline dưới đây để được tư vấn miễn phí.
